Handhaven streefgewicht blijkt voor velen onmogelijk
Nederlanders in 2001: 35 miljoen kilo eraf, 34 miljoen erbij

Mijdrecht, 4 februari 2002-  Afvallen heeft bij bijna de helft van de Nederlanders nadrukkelijk de aandacht, maar het valt hen niet mee om de kilo's blijvend kwijt te raken. Van de in 2001 in totaal 35.512.325 door Nederlanders kwijtgeraakte kilo's kwam ruim 34,5 miljoen weer terug; de winst is daarmee nog geen miljoen kilogram. In de afgelopen maand januari 2002 bleek er zelfs sprake te zijn van een minder grote afname ten opzichte van de toename die zich in feestmaand december 2001 manifesteerde: ruim 800.000 kilo is blijven 'hangen', ondanks het voornemen van bijna de helft om gewicht te verliezen in januari. Dit blijkt uit gegevens van het farmaceutisch bedrijf Roche Nederland, dat in samenwerking met onderzoeksbureau Pro Active International in januari een onderzoek uitvoerde onder meer dan 3.000 Nederlanders.

Uit het onderzoek blijkt dat Nederland, in navolging van de Verenigde Staten, nu ook een bevolking heeft waarbij meer dan de helft van de mensen boven de twintig jaar, namelijk 62%, een zogenaamde Body Mass Index (BMI) van groter of gelijk aan 25 heeft en dus met overgewicht kampt. Zowel de Nederlandse vrouwen als de mannen hebben in dit onderzoek een gemiddeld BMI van 27. Eerder al waarschuwde minister Borst van Volksgezondheid dat overgewicht in ons land hand over hand toeneemt en dat Nederlanders onder andere meer aan lichaamsbeweging zouden moeten doen om dit te bestrijden. Het rapport van Roche (producent van onder andere het receptgeneesmiddel Xenical®) en Pro Active laat zien dat met name de effectieve bestrijding van zwaarlijvigheid een probleem is voor veel mensen.

Nederland 'jojoot'
Gewicht verliezen blijkt vaak niet eens de grootste uitdaging, maar juist het behouden van het streefgewicht. Veel mensen die lijnen komen na zo'n periode al snel weer op hun oude gewicht of daarboven. Dit wordt het zogenaamde jojo-effect genoemd. Het onderzoek van Roche/Pro Active laat zien dat ruim een derde (36%) van de mensen met overgewicht (BMI > 25) aangeeft te jojoën. Van de mensen die zichzelf volgens eigen waarneming te zwaar vinden, geeft maar liefst 91% aan dat ze jojoën.
In feestmaand december kwam van de groep die aangaf te jojoën beduidend meer mensen aan (48%) dan van de niet jojoërs (28%).

Internist dr. Gerrit de Groot van de Nederlandse Obesitas Kliniek te Hilversum is bekend met het probleem van afvallen en aankomen: "Het jojo-effect wordt meestal veroorzaakt omdat mensen zich geen realistische doelen stellen. Men wil te veel afvallen in te korte tijd. Vaak vervallen ze na hun dieetperiode al gauw in hun oude voedings- en leefpatroon. Door het drastisch afvallen neemt ook de stofwisseling af. Wanneer het oude voedings en leefpatroon weer opgepakt wordt, zien we vaak een meer dan normale gewichtstoename omdat de "verbrandingsmotor" nog langzamer werkt. Hoe meer mensen jojoën hoe negatiever het gevolg voor het gewichtsverlies op de langere termijn. Een structurele verandering van eet- en leefpatroon en geleidelijk gewichtsverlies is juist daarom essentieel voor gewichtsverlies met een langdurig resultaat. Dit betekent dat de lat niet te hoog gelegd moet worden en dat de kwaliteit van leven voorop dient te staan. Oftewel: realistische doelen met een realistische aanpak." aldus dr. De Groot.

Mentale gevolgen
Uit het onderzoek blijkt dat mensen met overgewicht meer last hebben van gezondheidsproblemen, zoals hart- en vaatziekten, suikerziekte, gewrichtsproblemen  en kortademigheid, dan mensen met een gezond gewicht. Zo geeft een kwart van de mensen met overgewicht (BMI = 25) aan last te hebben van gewrichtsproblemen, in tegenstelling tot nog geen tien procent van de mensen met een gezond gewicht. Naast het feit dat overgewicht de kans op bovenstaande gezondheidsproblemen aanzienlijk verhoogt, blijkt uit het onderzoek van Roche/Pro Active dat veel mensen ook psychisch last hebben van hun extra kilo's. Van alle mensen die zichzelf te zwaar vinden geeft bijna een derde (27%) aan extra onzeker te worden door het gewicht en meer dan 10% wordt depressiever vanwege het gewicht.

Vooral de mensen die jojoën lijken last te hebben van deze psychische gevolgen. Ruim een derde van de jojoërs (37%) wordt extra onzeker en twee op de tien jojoërs wordt depressief (20%). Dit is een groot verschil met de groep die niet jojoot (respectievelijk 19% onzeker en 2% depressief). 

Persbericht, Roche Nederland B.V.